XIX-wieczna Twierdza Toruń składa się z ponad 200 obiektów, w tym z 18 dużych fortów (15 fortów pierścienia zewnętrznego oraz 3 forty będące częścią pierścienia wewnętrznego). Jest jednym z najatrakcyjniejszych zespołów fortyfikacyjnych w skali europejskiej i jednym z większych w skali Polski. Paradoksem jest fakt, że dziś ich największym wrogiem jest upływający czas, który przyczynia się do powolnego niszczenia. Ten proces w miarę możliwości należy zatrzymać. Jeden ze składowych elementów tworzący Toruńską Twierdzę – Fort X zwany też Baterią Wiślaną trafił w ręce prywatnego inwestora, który uznał, że należy podjąć działania w kierunku jego rewitalizacji i odtworzenia.

Fort X położony jest w spokojnej okolicy w sąsiedztwie Wisły, niespełna 2,5 km od toruńskiej starówki. Ten wyjątkowy kontekst miejsca widać szczególnie z góry.
Fort X wzniesiony został w latach 1889–1892 jako otwarta bateria artyleryjska dla sześciu armat kalibru 120 mm. Zadaniem tego dzieła fortecznego było kontrolowanie od zachodu doliny Wisły. Zabezpieczone jest mokrą fosą o szerokości 36 metrów z usytuowanym w głębi schronem piechoty. Załogę baterii stanowiły dwa plutony piechoty i kilkudziesięciu artylerzystów obsługujących działa umieszczone w otwartych stanowiskach ogniowych (około 120-150 osób).

Aktualnie ukształtowanie terenu fortu jest w znacznym stopniu zniekształcone i zniwelowane. Planowane działania będą dążyć min. do przywrócenia zarysów fortyfikacji ziemnych takich jak: stanowiska artyleryjskie z trawersami oraz ławy strzeleckie. Projekt zagospodarowania fortu i odtworzenia fortyfikacji ziemnych zrealizowany będzie na podstawie historycznych planów budowlanych, które powstały pod koniec XIX wieku.

Na terenie fortu planowana jest funkcja hotelowo-konferencyjna, która będzie się mieścić w istniejącym schronie oraz w nowo zaprojektowanych budynkach, które będą ukryte w fortecznym ukształtowaniu terenu. Planowane odtworzenie fortyfikacji i budowa nowych budynków będzie realizowana z poszanowaniem istniejącego zadrzewienia.

Istniejący schron zostanie poddany renowacji, odtworzona zostanie stolarka okienna i drzwiowa, na elewacji pojawią się charakterystyczne dla pruskich fortyfikacji rury wentylacyjne. Odtworzone zostaną fortyfikacje ziemne oraz udrożnieniu ulegnie zasypane dziś odwodnienie majdanu.

Data realizacji – 2018-2021